Xuất khẩu gạo bằng con đường tiểu ngạch sang Trung Quốc tăng 4 lần

 Giảm chính ngạch, tăng tiểu ngạch 

 

Từ đầu năm đến hết ngày 26/12, cả nước xuất khẩu được 6,446 triệu tấn gạo, thu về hơn 2,78 tỉ đô la Mỹ theo giá FOB. Theo kế hoạch của hiệp hội đặt ra hồi đầu tháng 12, xuất khẩu gạo của cả năm 2013 sẽ đạt khoảng 6,6 triệu tấn. Nên mua thùng đựng gạo thông minh   tại đây .

 

Tuy nhiên, từ đầu tháng đến ngày 26/12, xuất khẩu gạo chỉ đạt hơn 303.000 tấn, thu về hơn 130 triệu đô la Mỹ tính theo giá FOB (giao hàng tại mạn tàu). Theo một chuyên gia về lúa gạo, khả năng các doanh nghiệp xuất khẩu thêm gần 200.000 tấn gạo để đạt kế hoạch 6,6 triệu tấn của cả năm 2013 hầu như là rất thấp.

 

Xuất khẩu gạo chính ngạch của Việt Nam trong năm 2013 giảm mạnh nhưng xuất khẩu tiểu ngạch lại tăng mạnh.

 

Xuất khẩu gạo chính ngạch của năm 2013 mặc dù chưa đạt đến 6,6 triệu tấn, thấp hơn 1,1 triệu tấn so với năm 2012, nhưng xuất khẩu gạo tiểu ngạch sang Trung Quốc trong năm nay ước đạt từ 1,4 đến 1,6 triệu tấn, gấp 4 lần so với năm 2012.

 

Trong 11 tháng đầu năm 2013, Trung Quốc nối là thị trường nhập cảng gạo lớn nhất, chiếm khoảng 32% tổng lượng gạo xuất khẩu của Việt Nam, tăng nhẹ so với năm ngoái. Tiếp theo là thị trường châu Phi, chiếm gần 30%, tăng 9% so với cùng kỳ năm ngoái.

 

VFA nhận định xuất khẩu sang Trung Quốc và châu Phi đã tăng trong thời gian qua tuy nhiên chưa thể bù đắp được thiếu nhu cầu từ các thị trường truyền thống trong khu vực Đông Nam Á như Indonesia, Philippines, Malaysia như các năm trước.

 

Trả lời phỏng vấn báo chí bên lề một hội nghị về chuỗi giá trị lúa gạo ở TP.HCM, ông Trần Tuấn Anh, Thứ trưởng Bộ công thương nghiệp nhận xét xuất khẩu gạo tiểu ngạch chứa đựng nhiều vấn đề như phụ thuộc vào điều kiện hạ tầng khu vực biên giới và chính sách của nước nhập khẩu. Bên cạnh đó, ách tắc hàng hóa liền xảy ra, gây nguy cơ cao đối với phẩm cấp và giá trị hàng hóa. Nhiều doanh nghiệp xuất khẩu lâu nay phụ thuộc vào thị trường tiểu ngạch do thị trường này tương đối dễ dãi về chất lượng hàng hóa. Vì thế sản phẩm lúa gạo khó xây dựng thương hiệu.

 

Bộ Công Thương cũng cho biết chủ trương của bộ đối với hoạt động xuất khẩu gạo trong thời kì tới sẽ đấu “bám” vào các dắt mối xuất khẩu của các thị trường truyền thống của gạo Việt Nam như các nước nhập cảng trong khu vực Đông Nam Á. Bên cạnh đó, khuyến khích các thương gia mở mang thị trường xuất khẩu.

 

 Trung Quốc khống chế 2 đầu lúa gạo 

 

Việc xuất khẩu gạo của Việt Nam đẵn sang thị trường Trung Quốc, chủ toạ Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) ông Trương Thanh Phong đã từng nhận: "Nếu không nhờ xuất khẩu tiểu ngạch sang Trung Quốc, tình hình xuất khẩu gạo năm nay chưa biết sẽ xảy ra chuyện gì”.

 

Ông Trương Thanh Phong cũng nhận, việc xuất khẩu tiểu ngạch sang thị trường Trung Quốc thời kì qua miêu tả khá nhiều rắc rồi như việc ăn lận thuế xuất khẩu, xù hiệp đồng, mua bán thiếu sự ràng buộc chém. Có một số hợp đồng khai mua bán chính ngạch nhưng khi thực hiện lại xuất tiểu ngạch qua biên cương để ăn lận thuế. Nên mua

 

Không chỉ phụ thuộc đầu ra mà ngay cả đầu vào như giống lúa, phân bón, thuốc trừ sâu phục vụ cho sinh sản lúa gạo tại Việt Nam cũng phụ thuộc nhiều vào Trung Quốc.

 

Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn ước lượng khối lượng du nhập phân bón các loại sau 11 tháng đầu năm 2013 đạt 4,27 triệu tấn và 1,57 tỷ USD, tăng 19,1% về lượng và 2,5% về giá trị so với cùng kỳ năm 2012.

 

Trong đó, nguồn phân bón nhập cảng cốt từ Trung Quốc, chiếm tới 49% tổng kim ngạch nhập khẩu của mặt hàng này.

 

Cùng với đó, kim ngạch nhập khẩu thuốc trừ sâu 11 tháng đầu năm 2013 đạt 689 triệu USD, tăng 9,9% so với cùng kỳ năm 2012. Trung Quốc cũng là thị trường nhập cảng chính, chiếm 49,7% tổng kim ngạch nhập khẩu, tăng 3,8% so với thị phần của năm 2012.

 

Giống lúa Trung Quốc dù rằng chất lượng và hàm lượng dinh dưỡng kém hơn giống lúa Việt Nam nhưng lại cho sản lượng cao hơn gấp nhiều lần.

 

Nhưng việc sản lượng cao không phải là nguyên do chính khiến giống lúa Trung Quốc thống lĩnh ở một số vùng trồng lúa các tỉnh thành phía Bắc mà duyên cớ chính, theo đánh giá và quan sát của GS Võ Tòng Xuân, chuyên gia về Nông nghiệp cho biết, do nhiều quan chức lại đứng đằng sau lưng những công ty nhập cảng lúa giống Trung Quốc để kiếm lợi. Cá nhân chủ nghĩa, khuyến cáo nông dân nên trồng lúa Trung Quốc, không trồng giống lúa Việt Nam. Các chủ thể kết liên với nhau, trong đó có cả quan chức, để kinh doanh lúa giống Trung Quốc.